معلی بن محمد بصری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
معلّی بن محمد بصری (م حدود
۲۵۵ق)، از مفسران، فقیهان و محدثان
شیعه قرن سوم هجری قمری بود.
ابوالحسن معلّی بن محمد بصری، از مفسران، فقیهان و محدثان شیعه به شمار آمده،
لیکن حدیثی از امام (علیه‌السّلام) روایت نکرده است.
روایت او از محدثانی چون
احمد بن علی بن اسباط، احمد بن محمد بن عبدالله و
محمد بن جمهور عمی بوده است و راویانی مانند
حسین بن محمد بن عامر اشعری،
علی بن اسماعیل،
حسین بن سعید،
محمد بن حسن بن ولید و
حسین بن حمدان از او روایت کرده‌اند. برخی او را
مضطرب در حدیث و مذهب، ضعیف و راوی از راویان غیرمعتمد دانسته‌اند
و بعضی گفته‌اند که اولا، اضطراب او در حدیث و مذهب ثابت نشده و ثانیاً، بودن معلّی از
مشایخ اجازه، ضعف او را جبران کرده و نیازی به
توثیق ندارد، چنان‌که روایت او از راویان غیرقابل اعتماد، مضرّ به روایت وی از ثقات نیست.
درگذشت این شخصیت را حدود ۲۵۵ق دانسته‌اند.
آثار به جای مانده وی را کتاب‌های تفسیر، (این تفسیر، تفسیری روایی بوده و بزرگانی چون
ابن قولویه در
کامل الزیارات،
کلینی در
کافی و
صدوق در
امالی فراوان از آن نقل کرده‌اند.
) المروئه، سیرة القائم، شرح المودّه فی الدین، الایمان و درجاته و زیادته و نقصانه، الکفر و وجوهه، الدلائل، الامامه، فضائل امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام)، قضایا امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام)،
المعجزات
و الملاحم
دانسته‌اند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۷۰، برگرفته از مقاله «معلّی بصری».
