ملکوت آسمانها (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بنا به
آیات قرآن،
آسمانها دارای ملکوت هستند.
آسمانها، داراى
ملکوت:
«أَوَلَمْ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ ...؛
آيا در ملكوت آسمانها از روى دقّت و عبرت نظر نيفكندند؟!....»
ارائه ملكوت آسمانها به
حضرت ابراهیم علیه‌السلام:
«وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ ...؛
و اين گونه، ملكوت آسمانها را به ابراهيم نشان داديم....»
امام خمینی در بیان معنای رؤیت ملکوت در آیه
(وَ کَذٰلِکَ نُرِی اِبْرٰاهِیمَ مَلَکُوتَ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْاَرْضِ) معتقد است، رؤیت ملکوت توسط
حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) معنای رؤیت چشم و دیده جسمانی نیست، بلکه رؤیت شهودی و حضور عقلانی می‌باشد.
به اعتقاد ایشان این رؤیت ملکوت حضرت ابراهیم از مقام آدم بالاتر است؛ زیرا در مقام آدم تعبیر به «علّم» شده و در مقام ابراهیم تعبیر به «نُری» شده است.
امام خمینی برای ملکوت در این آیه مذکور چند معنا بر می‌شمارد:
۱- ملکوت عبارت است از مرتبه اسماء و صفات که در این صورت سراسر هستی در مملوکیت حق‌تعالی است و همه موجودات تعلق صرف و عین وابستگی می‌باشد، اگر این معنا مراد باشد باید گفت در ابراهیم یک قوه الهی که فوق تمام موجودات است که توانسته تجلی
مالکیت حق را در مجردات و مادیات رؤیت کند و این همان وجهه یلی الربی است که ابراهیم آن را رؤیت شهودی کرده است.
۲- ملکوت در لسان
اشراقیون که همان ارباب انواع است.
۳- ملکوت در لسان
مشائین که همان
عقول قادسیه است.
۴- ملکوت در لسان شرع که همان ملائکه الله است.
بنابراین تمام عالم امکان و موجودات از عالم هیولی تا آخرین مجردی که در مقام راس ممکنات قرار گرفته‌اند وجه الهی‌اند، که حضرت ابراهیم این ملکوت را رویت کرد؛ زیرا او از سنخیتی برخوردار بود که توانست جوهره اشیاء را مشاهده کند و صفت ملکیت حقه الهی را ساری در همه اشیاء ببیند.
لزوم مطالعه درباره ملكوت آسمانها:
«أَوَلَمْ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ ...؛
آيا در ملكوت آسمانها از روى دقّت و
عبرت نظر نيفكندند؟!....»
مطالعه درباره ملکوت آسمانها از راه‌هاى شناخت حقّانيّت سخنان
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و قرآن:
«أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُواْ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ نَذِيرٌ مُّبِينٌ • أَوَلَمْ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ ...؛
آيا فكر نكردند كه همنشين آنها (پيامبر) هيچ‌گونه اثرى از
جنون ندارد؟! پس چگونه چنين نسبت ناروايى به او مى‌دهند؟! او فقط بيم دهنده‌اى روشنگر است. (كه مردم را متوجّه وظايفشان مى‌سازد). آيا در ملكوت آسمانها از روى دقّت و عبرت نظر نيفكندند؟!....»
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۳۵۲، برگرفته از مقاله «ملکوت آسمانها». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
