• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هدایتگران (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند برای هدایت مردم و نجات آنان از گمراهی ، هدایتگرانی را به سوی بشر فرستاده است. در این مقاله آیات مرتبط با هدایتگران معرفی می‌شوند.



علم، صفتى لازم براى هدايتگران:
«يابَتِ انّى قَد جاءَنى مِنَ العِلمِ ما لَم‌يَأتِكَ فَاتَّبِعنى اهدِكَ صِرطًا سَويًّا؛اي پدر! علم و دانشي نصيب من شده است كه نصيب تو نشده، بنابراين از من پيروي كن تا تو را به راه راست هدايت کنم.»


صبر و یقین به آيات الهى، از شرايط لازم براى هدايتگران الهى:
«و جَعَلنا مِنهُم امَّةً يَهدونَ بِامرِنا لَمّا صَبَروا وكانوا بِايتِنا يوقِنون؛و از آنها امامان (و پيشواياني) برگزيديم كه به فرمان ما (مردم را) هدايت مي‌كردند بخاطر اينكه شكيبائي نمودند و به آيات ما يقين داشتند.»


استفاده هدايتگران الهى از ابزارها و روشهاى حق، در هدایت مردم:
۱. «ومِن قَومِ موسى‌ امَّةٌ يَهدونَ بِالحَقّ وبِهِ يَعدِلون؛و از قوم موسي گروهي به سوي حق هدايت مي‌كنند و حاكم به حق و عدالتند. » براين اساس كه «با» براى استعانت باشد.
۲. «ومِمَّن خَلَقنا امَّةٌ يَهدونَ بِالحَقّ وبِهِ يَعدِلون؛و از آنها كه آفريديم گروهي به حق هدايت مي‌كنند و به حق اجراي عدالت مي‌نمايند.»


مصادیق هدایتگران با توجه به آیات قرآن عبترتند از:
ابراهیم علیه‌السلام
[۵] به مقاله هدایتگری ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
، اسحاق علیه‌السلام
[۶] به مقاله هدایتگری اسحاق (قرآن) رجوع شود.
، امت موسی
[۷] به مقاله هدایتگری امت موسی (قرآن) رجوع شود.
، انبیاء
[۸] به مقاله هدایتگری انبیاء (قرآن) رجوع شود.
، پیشوایان بنی‌اسرائیل، رهبران
[۱۰] به مقاله هدایتگری رهبران (قرآن) رجوع شود.
، محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله
[۱۱] به مقاله هدایتگری محمد (قرآن) رجوع شود.
، موسی علیه‌السلام
[۱۲] به مقاله هدایتگری موسی (قرآن) رجوع شود.
، مؤمن آل فرعون‌ ، هارون علیه‌السلام
[۱۴] به مقاله هدایتگری هارون (قرآن) رجوع شود.
، یعقوب علیه‌السلام
[۱۵] به مقاله هدایتگری یعقوب (قرآن) رجوع شود.
.


در متون دینی عوامل متعددی برای هدایت و ضلالت ذکر شده‌ است. در قرآن کریم مهم‌ترین عوامل هدایت را پیامبر الهی، کتاب آسمانی، عمل صالح و انابه و تضرع در پیشگاه خداوند می‌باشد. امام‌ خمینی همسو با حکما و‌اندیشمندان اسلامی، باتوجه‌به آیات الهی برای هدایت عواملی را برمی‌شمارد از جمله:
۱- فطرت: اگر فطرت الهی در انسان مقهور و محجوب نشده باشد و صفای نفس از دست نرفته باشد، انسان می‌تواند به سعادت و هدایت دست یابد.
۲- عقل: از جمله عوامل رسیدن به نور هدایت است در حقیقت معرفت به عقل و جنود آن مقدمه‌ای برای هدایت است.
۳- انبیاء و اهل‌بیت (علیهم‌السّلام): که مهم‌ترین عامل هدایت‌اند و پیروی از آنان و ثبات قدم در این مسیر نورانی، سبب گذر از صراط قیامت و سعادت اخروی می‌شود انبیا آمده‌اند انسان‌ها را از سرگردانی و ضلالت به نور هدایت برسانند.
۴- قرآن کریم که راهنمای سلوک انسانیت است و مقصد اصلی آن، هدایت به راه‌های سلامت و خروج از مراتب ظلمات است.
۵- منع خطورات نفسانی با کوشش و اخلاص و مبارزه با اوهام نفس و وسوسه‌های شیطانی.
۶- مجاهده برای خدا چنان‌که خداوند در قرآن کریم وعده داده است مجاهدان را هدایت خواهد کرد و از کسانی که در این مسیر به قدم حق و صدق سلوک کنند دستگیری می‌کند.
[۲۳] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۱۰، ص۴۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


۱. مریم/سوره۱۹، آیه۴۳.    
۲. سجده/سوره۳۲، آیه۲۴.    
۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۹.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۱.    
۵. به مقاله هدایتگری ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
۶. به مقاله هدایتگری اسحاق (قرآن) رجوع شود.
۷. به مقاله هدایتگری امت موسی (قرآن) رجوع شود.
۸. به مقاله هدایتگری انبیاء (قرآن) رجوع شود.
۹. به مقاله هدایتگری پیشوایان بنی‌اسرائیل (قرآن) رجوع شود.
۱۰. به مقاله هدایتگری رهبران (قرآن) رجوع شود.
۱۱. به مقاله هدایتگری محمد (قرآن) رجوع شود.
۱۲. به مقاله هدایتگری موسی (قرآن) رجوع شود.
۱۳. به مقاله هدایتگری مؤمن آل فرعون (قرآن) رجوع شود.
۱۴. به مقاله هدایتگری هارون (قرآن) رجوع شود.
۱۵. به مقاله هدایتگری یعقوب (قرآن) رجوع شود.
۱۶. خمینی، روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۵۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲.    
۱۷. خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۱۵۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۱۸. خمینی، روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۵۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲.    
۱۹. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۳۶۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۰. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۵۳۲-۵۳۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۱. خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۳، ص۳۴-۳۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
۲۲. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۳۹۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۳. خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۱۰، ص۴۱۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۱۰۰، برگرفته از مقاله «هدایتگران».    
دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.






جعبه ابزار