کاذب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کاذِب (به کسر ذال) از
واژگان قرآن کریم به معنای
دروغگو است.
کاذِب:
به معنای
دروغگو است.
(وَ اِنْ یَکُ کاذِباً فَعَلَیْهِ کَذِبُهُ) (اگر دروغگو باشد، دروغش دامن خودش را خواهد گرفت).
(اِذا جاءَکَ الْمُنافِقُونَ قالُوا نَشْهَدُ اِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ اِنَّکَ لَرَسُولُهُ وَ اللَّهُ یَشْهَدُ اِنَّ الْمُنافِقِینَ لَکاذِبُونَ) (هنگامى‌كه
منافقان نزد تو آيند، مى‌گويند: «ما شهادت مى‌دهيم كه به يقين تو
پیامبر خدا هستى!»، خداوند مى‌داند كه تو پيامبر او هستى، ولى خداوند
شهادت مى‌دهد كه منافقان دروغگو هستند، زيرا به گفته خود
ایمان ندارند).
منافقان که می‌گفتند: «اِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ» این سخن حق و راست است، چرا
خدا فرموده: آنها دروغگویند؟ مراد از دروغ عدم
اعتقاد آنهاست نه مقالشان، آنها که می‌گفتند: گواهی می‌دهیم تو رسول خدائی، چنین وانمود می‌کردند که عقیده و باطنشان نیز چنین است، خدا فرمود در این ادّعا دروغگویند.
به عبارت دیگر چنانکه
المیزان گفته:
کذب مخبری است نه
خبری؛
و به قول
مجمع: هر که چیز راستی را بگوید ولی در
دل به آن عقیده نداشته باشد دروغگو است.
نظام به استناد این آیه می‌گوید،
صدق خبر مطابقت آنست با اعتقاد متکلّم و کذب آن عدم مطابقت با اعتقاد او و اگر بگوید:
آسمان زیر پای من است و معتقد باشد این خبر راست است و در صورت عدم اعتقاد اگر بگوید: آسمان بالای من است آن
دروغ است؛ ولی محقّقان قول او را ردّ کرده‌اند.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "کذب"، ج۶، ص۹۸.
