• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌قاضی شهبه کمال‌الدین‌ ابومحمد عبدالوهاب‌ بن‌ محمد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابومحمد عبدالوهاب‌ بن‌ محمد بن‌ عبدالوهاب‌، فقیه‌ و نحوی‌، یکی از شخصیت‌های خاندان اِبْن‌ِ‌قاضی‌ِ شُهْبه‌، می‌باشد. ابن‌قاضی شهبه عنوان‌ خاندانی‌ شافعی‌مذهب ‌که‌ در سده‌های‌ ۷-۹ق‌/۱۳- ۱۵م‌ در دمشق ‌می‌زیسته‌اند.



ابومحمد عبدالوهاب‌ بن‌ محمد بن‌ عبدالوهاب‌ بن‌ محمد بن‌ ذؤیب‌ اسدی‌، ملقب‌ به‌ کمال‌الدین‌ (۶۵۳ -۷۲۶ق‌/۱۲۵۵-۱۳۲۶م‌)، که فقیه‌ و نحوی‌ بود. وی‌ در حوران‌ زاده‌ شد و حدیث ‌ آموخت‌ و از شرف‌الدین‌ فزارینحو و لغت ‌فراگرفت‌ و در فقه ‌ و نحو مهارت‌ یافت‌.
[۱] محمد ابن‌ شاکر کتبی‌، فوات‌ الوفیات‌، ج۲، ص۲۶۳، به‌ کوشش‌ احسان‌ عباس‌، بیروت‌، ۱۹۷۳م‌.
[۳] اسماعیل بن عمر ابن‌ کثیر، البدایه، ج۱۴، ص۱۲۷.



او در جامع‌ اموی ‌ به‌ تدریس‌ پرداخت‌ و شاگردان‌ بسیاری‌ را چون‌ محمد بن‌ عمر بن‌ محمد شمس‌الدین ‌ فرزند برادرش‌، محمد بن‌ احمد بن‌ عثمان‌ بن‌ قایماز، فخرالدین‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ ابراهیم‌ بن‌ عبدالکریم و دیگران‌ تربیت ‌کرد.
[۵] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۷۲-۷۳، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
[۶] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۸۱، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
[۷] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۸۵، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
[۸] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۲۳۶، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.



او زاهد بود و هیچ‌ وقت‌ به‌ صدور فتوا نپرداخت‌. ازدواج نکرد و تمامی‌ ماه رمضان ‌را در اعتکاف به‌ سر می‌برد و در مدرسه مجاهدّیه‌ اقامت‌ داشت‌ و در همان‌جا نیز درگذشت‌ و در مقابر باب‌الصغیر غرب‌ زاویه قلندریه‌ به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.
[۹] زین‌الدین‌ عمر ابن‌ وردی‌، تتمة المختصر، ج۲، ص۴۰۰، به‌ کوشش‌ احمد رفعت‌ براوی‌، بیروت‌، ۱۳۸۹ق‌/۱۹۷۰م‌.
[۱۰] اسماعیل بن عمر ابن‌ کثیر، البدایة، ج۱۴، ص۱۲۷.



از آثار او یکی‌ شرح‌ مختصر علی‌ الجرجانیه و دیگری‌ تعلیقة علی‌ التنبیه است‌ که‌ اولی‌ تکمیل‌ نشد و دومی‌ در تهاجم‌ مغولان‌ از میان‌ رفت‌.


۱. محمد ابن‌ شاکر کتبی‌، فوات‌ الوفیات‌، ج۲، ص۲۶۳، به‌ کوشش‌ احسان‌ عباس‌، بیروت‌، ۱۹۷۳م‌.
۲. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۲، ص۲۶۷.    
۳. اسماعیل بن عمر ابن‌ کثیر، البدایه، ج۱۴، ص۱۲۷.
۴. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۲، ص۲۶۷.    
۵. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۷۲-۷۳، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۶. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۸۱، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۷. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۸۵، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۸. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۲۳۶، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۹. زین‌الدین‌ عمر ابن‌ وردی‌، تتمة المختصر، ج۲، ص۴۰۰، به‌ کوشش‌ احمد رفعت‌ براوی‌، بیروت‌، ۱۳۸۹ق‌/۱۹۷۰م‌.
۱۰. اسماعیل بن عمر ابن‌ کثیر، البدایة، ج۱۴، ص۱۲۷.
۱۱. ابوبکر ابن‌ قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۲، ص۲۶۷.    



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌قاضی شهبه»، ج۴، ص۱۶۲۷.    



جعبه ابزار