• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یونس در شکم ماهی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حضرت یونس (علیه‌السّلام) در شکم ماهی، همواره به یاد خدا بود، و توبه حقیقی کرد، سرانجام خداوند دعای او را به استجابت رسانید، و توبه او را پذیرفت و به ماهی بزرگ فرمان داد تا یونس (علیه‌السّلام) را کنار دریا آورده و او را به بیرون‌اندازد، و او فرمان خدا را اجرا نمود.



حضرت یونس (علیه‌السّلام) حق داشت که ناراحت گردد زیرا ۳۳ سال آنها را دعوت کرد، تنها دو نفر به او ایمان آوردند، از این رو به طور کلّی از آنها ناامید شد و بر ایشان نفرین کرد، و از میان آنها بیرون آمد که از عذاب آنها نجات یابد، ولی اگر او در میان قوم می‌ماند و باز آنها را دعوت می‌کرد بهتر بود، چرا که شاید در همان روزهای آخر، ایمان می‌آوردند، ولی یونُس که کاسه صبرش لبریز شده بود، آن کار بهتر را رها کرد و از میان قوم بیرون آمد، همین ترک اولی باعث شد که دچار غضب سخت الهی گردید.
یونس از نینوا خارج شد و به راه خود ادامه داد تا به کنار دریا رسید. در آن جا منتظر ماند، ناگاه یک کشتی مسافربری فرا رسید. آن کشتی پر از مسافر بود و جا نداشت، امّا یونس (علیه‌السّلام) از ملوان کشتی تقاضا و التماس کرد که به او جا بدهند، سرانجام به او جا دادند، و او سوار کشتی شد و کشتی حرکت کرد. در وسط دریا ناگاه ماهی بزرگی (در مورد این ماهی بزرگ، مطالبی گفته شده مانند این که: نهنگ یا بالِن بوده است. در فرهنگ عمید آمده: «بالِن ماهی بزرگی است که دِرازی بدنش تا سی متر، و وزنش تا سی تُن می‌رسد، معده‌اش بسیار بزرگ است که چند خروار غذا در آن جا می‌گیرد، برای تنفس همیشه روی آب حرکت می‌کند، و بیش از یک ساعت نمی‌تواند در زیر آب بماند. در روایتی آمده: «خداوند به آن ماهی وحی کرد که هیچ استخوانی را از یونس مشکن، و هیچ پیوندی را از او قطع نکن.» ناگفته نماند که زنده ماندن یونس در شکم ماهی به اعجاز الهی است، و نمی‌توان آن را از نظر طبیعی حل کرد.) سر راه کشتی را گرفت، در حالی که دهان باز کرده بود، گویی غذایی می‌طلبید، سرنشینان کشتی گفتند به نظر می‌رسد گناهکاری در میان ما است که باید طعمه ماهی گردد. بین سرنشینان کشتی قرعه زدند، قرعه به نام یونس (علیه‌السّلام) اصابت کرد، حتی سه بار قرعه زدند، هر سه بار به یونس (علیه‌السّلام) اصابت نمود. یونس را به دریا افکندند، آن ماهی بزرگ او را بلعید در حالی که مستحقّ ملامت بود.


ماهی یونس (علیه‌السّلام) را به دریا برد، طبق روایتی از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده است: یونس (علیه‌السّلام) چهار هفته (۲۸ روز) از قوم خود غایب گردید، هفت روز هنگام رفتن به سوی دریا، هفت روز در شکم ماهی، هفت روز پس از خروج از دریا زیر درخت کدو، و هفت روز هنگام مراجعت به نینوا.
در مورد این که: یونس (علیه‌السّلام) چند روز در شکم ماهی، روایات گوناگون وارد شده، از نُه ساعت، سه روز تا چهل روز گفته شده است، و این موضوع به خوبی روشن نیست. یونس در درون تاریکی‌های سه گانه: تاریکی درون دریا، تاریکی درون ماهی و تاریکی شب قرار گرفت، ولی همواره به یاد خدا بود، و توبه حقیقی کرد، و مکرّر در میان آن تاریکی‌ها می‌گفت: «لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ؛ ‌ای خدای بزرگ معبودی یکتا جز تو نیست، تو از هر عیب و نقصی منزه هستی و من از ستمگران می‌باشم.»
سرانجام خداوند دعای او را به استجابت رسانید، و توبه او را پذیرفت و به ماهی بزرگ فرمان داد تا یونس (علیه‌السّلام) را کنار دریا آورده و او را به بیرون‌اندازد، و او فرمان خدا را اجرا نمود. آری یونس حقیقتاً توبه کرد و تسبیح خدا گفت و اقرار به گناه خود نمود تا نجات یافت، و در غیر این صورت، هم‌چنان در شکم ماهی می‌ماند، چنان که در آیه ۱۴۳ و ۱۴۴ سوره صافّات می‌خوانیم: «فَلَوْ لا اَنَّهُ کانَ مِنَ الْمُسَبِّحِینَ ـ لَلَبِثَ فِی بَطْنِهِ اِلی یوْمِ یبْعَثُونَ؛ و اگر او از تسبیح کنندگان نبود تا روز قیامت در شکم ماهی می‌ماند.»



۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ‌ ج۱۴، ص۳۹۳۳۹۵.    
۲. فخر رازی، محمد بن عمر، تفسیر فخر رازی، ج۲۶، ص۱۶۵.    
۳. صافات/سوره۳۷، آیه۱۳۹-۱۴۱.    
۴. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ‌ ج۱۴، ص۴۰۰.    
۵. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ‌ ج۱۴، ص۳۹۸.    
۶. صافات/سوره۳۷، آیه۱۴۳-۱۴۴.    
۷. بحرانی، سیدهاشم، تفسیر برهان، ج۳، ص۸۳۴.    



سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «یونس در شکم ماهی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۵/۳.    






جعبه ابزار